Geri sayım başladı.
Anayasa’nın 78. maddesine göre, genel seçimin üzerinden 30 ay geçtikten sonra ara seçime gidilebiliyor.
Son seçim Mayıs 2023’te yapıldı.
Geçen süre 20 ay.
Yani…
Türkiye’de 10 ay sonra ara seçim gündeme girecek.
Kasım 2025’le, Mayıs 2027 arasında ara seçime gitmek mümkün olacak.
(Genel seçimin normal süresine 1 yıl kala ara seçim yapılamıyor.)
Ancak…
Bunun için Meclis’te 30 sandalyenin boşalması gerekiyor.
Mevcut durumda 7 sandalye boş.
Peki ara seçim nasıl zorunlu hale gelecek?
XXX
Konuşulan senaryo şöyle:
CHP, güçlü olduğu yerlerde 23 milletvekilini istifa ettirebilir. Böylece o bölgelerde ara seçim zorunlu hale gelir. CHP ara seçimden güçlenerek çıkarsa, iktidarın görevde kalması zorlaşır ve erken genel seçimin yolu açılır.
Ancak…
Bir engel var.
CHP milletvekilleri ara seçime gitmek için istifa etse bile, istifaların Meclis Genel Kurulunda oylanarak kabul edilmesi gerekiyor.
İktidar ara seçim istemezse istifaları kabul etmez. Böylece ana muhalefetin ara seçim senaryosu çöker.
XXX
Yine de…
Muhalefetin bu yolu zorlayacağı anlaşılıyor.
Çünkü…
İktidar engelleme yaparsa, Anayasa’nın açık bir hükmünü ihlal etmiş olacak ve “seçimden kaçıyor” görüntüsü verecek.
CHP o ortamın rüzgarını arkasına alarak iktidarı bu kez “erken genel seçime” zorlayabilir.
Ekrem İmamoğlu’na siyasi yasak getirme çabaları da kamuoyu tarafından tepkiyle karşılandığı için, olası bir erken seçimde CHP’nin “tepki oylarıyla” güçlenmesi mümkün olabilir.
XXX
Yeri gelmişken şu notu düşelim:
Yoksulluk ve açlık sınırının altında yaşayanların sayısı arttıkça iktidarın seçim kazanma şansı azalırken, muhalefetin şansı artıyor.
Türkiye’de bugüne kadar “boş tencere” karşısında ayakta durabilen iktidar olmadı.
Hükümet dış politikadaki sürpriz gelişmelere güveniyor ama diplomasi tencereyi doldurmaya, vatandaşın her gün karşı karşıya kaldığı geçim sorununu çözmeye yetmiyor.
XXX
Peki ara seçim olmazsa, erken seçim ne zaman gündeme gelebilir?
Parlamento ve Cumhurbaşkanı için görev süresi 5 yıl.
Normal seçimin en geç 7 Mayıs 2028’de yapılması lazım.
Daha erken bir seçime gidebilmek için TBMM üye tam sayısı olan 600 milletvekilinin 5’te 3 çoğunluğu, yani 360 oy gerekiyor.
Eğer bu çoğunluk sağlanırsa, hem genel seçim, hem de cumhurbaşkanlığı seçimi, normal takviminden önce yenilenebilir.
TBMM’nin alacağı erken seçim kararı kesin.
Cumhurbaşkanının onay şartı bulunmuyor.
XXX
İmamoğlu davası dahil son dönemde yaşanan olaylar Türkiye’yi zamanından önce bir seçime sürükleyebilir.
İktidar da erken genel seçime onay verebilir.
Çünkü…
Erdoğan’ın yeniden aday olabilmesiyle ilgili senaryolar da seçimin zamanından önce yapılmasını gerektiriyor.
Ancak…
Öncesinde 2 sorunun çözülmesine ihtiyaç var:
Enflasyon ve İmralı üzerinden yürütülen yeni süreç.
Ekonomi dar gelirlilere nefes aldıracak duruma geldiğinde, Türkiye muhtemelen 2026 sonu veya 2027’de erken seçime gidecektir…
