Türkiye’de akaryakıt sektöründe vergi kayıp-kaçağını önlemek ve finansal şeffaflığı sağlamak amacıyla Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) resmen hayata geçti. 5 Ekim 2023’te Resmî Gazete’de yayımlanan tebliğle zorunlu hale getirilen sistem, özellikle şirket araçları ve akaryakıt istasyonlarını doğrudan etkiliyor. İşte merak edilen tüm detaylar!
UTTS Nedir? Nasıl Çalışır?
UTTS, akaryakıt alımlarının vergisel denetimini otomatikleştiren bir dijital altyapıdır. Sistem, iki temel bileşenden oluşuyor:
- Taşıt Tanıma Birimi (TTB): Araçlara monte edilen ve plaka bilgisini dijital olarak ileten cihaz.
- Taşıt Tanıma Okuyucu (TTO): Akaryakıt pompalarına entegre edilen ve TTB’den gelen verileri anlık okuyan teknoloji.
İşleyiş:
- Araç, akaryakıt istasyonuna yaklaştığında TTB, plaka bilgisini TTO’ya RFID teknolojisi ile iletir.
- Bilgiler, Tabanca İletişim Modülü (TİM) üzerinden ödeme sistemine aktarılır.
- Manuel girişe gerek kalmadan, işlem hatasız ve anında vergi kaydına düşer.
Kimler UTTS Kullanmak Zorunda? Kritik Tarihler!
- Zorunlu Kapsam:
- Vergi beyanında akaryakıt harcamalarını gider gösteren tüm işletmeler (gerçek/tüzel kişiler).
- 1 Temmuz 2025’ten itibaren: Sıfır araç satışlarında TTB montajı mecburi.
- Yükümlülükler:
- İşletmeler: Araçlarına TTB taktırmakla,
- Akaryakıt istasyonları: En az bir pompaya TTO entegre etmekle yükümlü.
UTTS Başvurusu Nasıl Yapılır? Adım Adım Süreç
- Başvuru: Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü’nün resmi sitesi üzerinden online talep oluşturun.
- Onay: Başvuru, Maliye Bakanlığı’nca incelenip onaylandıktan sonra yetkili montaj firmalarına yönlendirme yapılır.
- Montaj: Araçlara TTB takılır ve sistem aktifleştirilir.
- Denetim: İstasyonlar, TTO entegrasyonunu 6 ay içinde tamamlamalı.
Önemli Not: Montaj maliyetleri, işletme ölçeğine göre 5.000 TL – 15.000 TL arasında değişiyor.
Turpak’tan UTTS’ye Özel Çözümler: Akaryakıt Sektörüne Teknoloji Desteği
Akaryakıt otomasyonunda 25 yıllık deneyimiyle öne çıkan Turpak, UTTS’ye uyum sürecinde işletmelere destek sağlıyor. Sundukları çözümler:
- Pompa entegrasyonu: TTO ve TİM uyumlu yazılım altyapısı,
- Anlık veri aktarımı: Vergi kayıtlarının otomatik oluşturulması,
- Teknik destek: 7/24 uzman ekip hizmeti.
İşletmeler için avantaj: Manuel hata riski ortadan kalkarken, vergi iadeleri daha hızlı işliyor. Detaylı bilgi için Turpak resmi sitesi ziyaret edilebilir.
Sık Sorulan Sorular (SSS)
UTTS vergi denetimini nasıl etkiler?
Tüm akaryakıt alımları dijital ortamda kaydedileceğinden, kayıt dışı harcama riski minimize olacak.
Bireysel araç sahipleri UTTS’ye dahil mi?
Hayır. Sistem yalnızca işletme gideri olarak akaryakıt kullananları kapsıyor.
Montaj yaptırmazsam ceza var mı?
Evet. Tebliğe uymayan işletmelere idari para cezası uygulanacak.