Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda yaklaşık 26 saat süren gergin tartışmaların ardından kabul edilen, zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılmasını öngören Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin bu hafta TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmesi bekleniyor.
Komisyonda büyük tepkilere neden olan ve köylülerin protestolarıyla yankı bulan teklif, Genel Kurul’daki öncelikli gündem maddeleri arasına alınacak. Teklif, özellikle beş termik santralin bulunduğu havzadaki zeytinliklerin madencilik faaliyetleri için taşınabilmesinin önünü açmayı hedefliyor.
Zeytinliklerin Akıbeti Meclis Genel Kurulu’nda Belirlenecek
Kabul edilen kanun teklifine göre, madencilik faaliyetleri için verilecek izinlerde önemli düzenlemeler yapılıyor. Teklif, “özel çevre koruma bölgeleri, milli parklar, sulak alanlar, yaban hayatı koruma ve geliştirme sahaları, ormanlar, turizm bölgeleri, kıyı kanununa göre korunması gerekli alanlar, askeri yasak bölgeler, imar planı onaylanmış alanlar ve sit alanları” gibi korunan bölgelerdeki madencilik izin süreçlerini Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) yetkisine devrediyor. Bu alanlara ait koordinatlar ilgili kurumlar tarafından MAPEG’e bildirilecek.
Teklifin en çok tartışılan maddelerinden biri, elektrik üretimi amacıyla yürütülen madencilik faaliyetlerinin zeytinlik alanları da kapsaması. Kanun yürürlüğe girdiğinde, ruhsat sahibi veya rödovansçı olan gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılan madencilik faaliyetlerinin zeytinlik olarak kayıtlı veya üzerinde zeytin ağaçları bulunan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, kamu yararını dikkate alarak izin verebilecek. Bu izin kapsamında, madencilik yapılacak kısımdaki zeytin ağaçları, maden sahalarının bulunduğu ilçe ve il sınırlarına öncelik verilmek suretiyle taşınabilecek ve geçici tesisler inşa edilebilecek.
Zeytin ağaçlarının taşınmasından kaynaklanan tüm masraf ve taleplerden, madencilik faaliyeti yürütmesi yönünde lehine karar verilen kişi sorumlu olacak. Eğer zeytin ağaçlarının taşınması mümkün değilse, uzman kişilerden (biyolog ve ziraat mühendisi dahil) alınan görüşler doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek alanda, faaliyet yürütülecek alan ile eşdeğer büyüklükte yeni bir zeytin sahası tesis edilmesi zorunlu kılınacak. Bu yeni zeytin bahçeleri ve taşınacak ağaçlar için Hazine taşınmazlarına ihtiyaç duyulması halinde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca uygun görülenler, zeytinliği kamulaştırılan taşınmaz maliklerine rayiç bedel üzerinden 10 yıl süreyle doğrudan kiraya verilebilecek.
