Türkiye’nin toplam su varlığının 112 milyar metreküp olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Yusuf Demir, 45 milyar metreküpün ise halihazırda tarımda kullanıldığını belirtirken şöyle devam etti: “Ancak bunun maalesef 25 milyar metreküpünü israf ediyoruz. Acilen önüne geçmemiz gerekiyor.”
Ülkemizi geleceğe sürdürülebilir, yaşanabilir şekilde taşımanın gelecek nesillere bir borç olduğunu belirten Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü Başkanı Prof. Dr. Yusuf Demir, etkisini artıran küresel iklim değişikliği sonucunda yağış rejiminde yaşanan değişimlerin, sıcaklık farklılıkları ile gıda ve suya ulaşımda ciddi sorunlar oluşturmaya başladığını söyledi.
AA’nın haberine göre, bu durumun doğal afetleri de tetiklediğini tarım ve tarıma dayalı sanayiyi olumsuz etkilediğini vurgulayan Demir, “Çok ciddi anlamda ürün kaybı ve kalitede düşüş meydana getirmiştir. Bu da yaşadığımız bu sürecin ne kadar etkili olduğunu, önümüzdeki yıllarda bizleri nelerin beklediği anlamında da bize ciddi anlamda uyarılar veriyor. Tarım çok ciddi bir eşikten geçiyor. Türkiye’nin tarım politikalarını yeniden gözden geçirmesi gerekiyor” dedi.
“Su İsrafı Büyük Boyutlara Ulaşmış Durumda”
Türkiye’nin su kaynaklarında ciddi azalmalar meydana geldiğine işaret eden Demir, “Son aylarda pek çok yerde su kesintilerine gidilmeye başlandı ki bu uyarıları baştan beri veriyoruz. Önümüzde iki aylık bir süreç yine benzer iklim olayları yaşayacağımız bir süreç olarak görülüyor. Bu süreçte pek çok metropolde de maalesef su krizi yaşama riskimiz artarak devam ediyor. Bunun için de artık suyla ilgili gerekli tedbirleri alarak, su tasarrufu yaparak, suyu daha az kullanarak en azından yaşayacağımız önümüzdeki ayları rahat geçirmek için tedbirler almanın artık son eşiğindeyiz. İstanbul’da kişi başı günlük 200 litre, İzmir’de 220 litre, Ankara’da ise 246 litre su tüketildiğini görüyoruz. Halbuki Türkiye ortalaması yaklaşık 130 litre civarında. Bu metropollerde çok yüksek rakamlara ulaşmış durumda. Bu da israfın ne kadar büyük boyutlara ulaştığını gösteriyor. Biz ülke olarak toplam 100 litrenin altına günlük su tüketimimizi çekmemiz gerekirken metropollerde bunu en azından 150 litrelere çekmemiz gerekiyor” diye konuştu.
Prof. Dr. Yusuf Demir, buharlaşmanın artmasıyla beraber suyun azalmasının yaşanılan tarımsal üretimdeki krizleri meydana getirdiğini vurguladı. Dünyada buna artık gıda krizi denmeye başlandığını ifade eden Demir, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bildiğimiz gibi geçtiğimiz altı ay içinde ülkemizde çeşitli doğal afetleri beraber yaşadık. Yaklaşık üç don felaketi ki bunların en önemlisini nisan ayında yaşadık. Hem şubat ayında hem mayıs ayının başında ve nisan ayında yaşadığımız bu don felaketleri Türkiye’deki hemen hemen her üründe önemli zarar meydana getirdi. Nisan ayında yaşadığımız don felaketinde neredeyse 65 ilimizde 15’in üzerinde tarımsal üretimimizde özellikle meyve alanında tahıllarda da çok ciddi verim ve üretim kaybı yaşadığımızı görüyoruz. Bu kayıplar sadece bu seneye mahsus değil. Çünkü bu don felaketinin meydana getirdiği ağaçlardaki kuruma ve zarar önümüzdeki yılları da etkileyecek düzeyde meydana geldi. Bu da gelecek yıllarda bu senenin etkisinin devam etme riskini gösteriyor.”
Karadeniz Bölgesi’nin iyi yağış alan bölgelerden biri olmasına rağmen fındık bahçelerinde meyve dökülmeleri ile ağaçlarda kurumalar görüldüğünü, buğday, arpa ve mercimek gibi ürünlerde zararların %70-80 düzeylerine ulaştığını belirten Demir, özellikle sanayi ihracat ürünlerinde çok ciddi zararlar meydana geldiğini aktardı.
“Tarımda Kullandığımız Suyun 25 Milyar Metreküpünü İsraf Ediyoruz”
Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere ilgili kurumların gerekli tedbirleri alması gerektiğine vurgu yapan Demir, “Tarımda su kullanımı noktasında çok ciddi yanlışlıklar, eksiklikler olduğunu görüyoruz. Türkiye’nin toplam su varlığının 112 milyar metreküp olduğunu, bunun 57 milyar metreküpünün fiili olarak şu anda kullandığımızı biliyoruz. Bunun da 45 milyar metreküpünü tarımda kullanıyoruz. Tarımda kullandığımız suyun maalesef 25 milyar metreküpünü israf ediyoruz. Ya buharlaşmayla ya kayıplarla gidiyor. Bunu nasıl önleyeceğiz? Bu 25 milyar metreküpü nasıl kurtaracağız? Türkiye’deki 85 milyon insanın 1,5 yılda evde ve sanayide kullandığı sudan fazla suyu biz tarımda israf ediyoruz” şeklinde konuştu.
Demir, sulama mühendisleri yetiştirip istihdamının artırılmasının suyun yönetimini sağlayacağını ifade ederek, tarımsal üretimin sürdürülebilir olması için çiftçilerin desteklenmesi gerektiğini vurguladı.
“Tahrip Ettiğimiz Doğamızı ya Onaracağız ya da Yok Olacağız”
Vatandaşların da su israfını önleyecek tedbirler alması gerektiğine işaret eden Demir, “Çocuklarımızın ve torunlarımızın yaşayacağı bir ülkeyi onlara bırakabilmek için acil önlemler alınması gerekiyor. Hepimize düşen görevler var. Vatandaş olarak, yerel yönetimler olarak, ülkeyi yöneten insanlar olarak hepimize düşen görevler var. Bu ülkeyi geleceğe sürdürülebilir, yaşanabilir bir ülke olarak taşımak zorundayız. Çocuklarımıza hepimizin borcu var. Kamuoyunu bir kez daha uyarma ihtiyacı hissettik. Çünkü artık kriz kapımızda değil, evden içeri girdi. Bu krize dur diyebilmek için bütün yetkililerin, bütün kurumların ve hepimizin bir an önce ayağa kalkması gerekiyor” dedi.
Gıda güvenliğini sağlamak adına, uluslararası işbirlikleri kurmak ve kriz durumlarında hızlı müdahale edebilmek için etkili stratejiler geliştirmenin önemini vurgulayan Demir, “Küçük adımların büyük değişimlere yol açabileceğini unutmadan, daha sürdürülebilir bir gelecek için her birey üzerine düşeni yapmalıdır. Torunlarımızın yeşil bir dünyada, doğal gıdalarla buluşabilmesi için hep birlikte çözümler üretmeliyiz. Tahrip ettiğimiz doğamızı ya onaracağız ya da yok olacağız” ifadelerini kullandı.
