Nezoi ya da gerçek telafuzu ile Nezoyi aşireti hakkında sosyal medya kaynaklı gerçek tarihsel bilgiye dayanmayan yüzlerce içerik yer almakta. Size bu yazımızda özetle Nezoyi aşireti hakkında bilgi vermeye çalışacağız.
KİMDİR NEZOYİLER? NEREDE YAŞARLAR? NEZOYİLER TARİHTE NEREDEDİR?
Nezoyi aşireti, Doğu ve Güneydoğu’da bulunan yüzlerce Kürt aşiretinden biridir. Nezoyiler yoğunlukla Doğu Anadolu bölgesinde yaşarlar. Nezoyi aşiretine mensup insanlar yoğunlukla Ağrı’da olmak üzere, Van’ın Erciş ilçesindeki bir köyde ve Muş’ta da yaşadıkları bilinmektedir.. Nezoyi aşiretinin kökenine dair çeşitli bilgiler bulunmaktadır.
Aşiret hakkında net tarihsel kaynaklarda bir bilgiye rastlanmamakla birlikte, aşiretin sözlü aktarım yoluyla anlatılan soy ağacı, aşiretin tarihi ile ilgili bilgi vermektedir. Kaynaklarda yer almasa da Nezoyi aşiretinin yaşlılarının hemen hemen tamamı çocuklarına daha küçükken sözlü tarihi öğretir ve bir dönem her aşiret mensubu en az 7 dedeye kadar sayabiliyordu. Bu soy ağacı da tarihsel olarak aşiretin tarihine dair epey bilgi sunmaktadır. Aşiret ileri gelenleri ve yaşlıların anlatımlarına ve saydıkları isimlere göre, aşiret Cizra Botan bölgesinden Doğu Anadolu bölgesine gelmiştir. Bu da aşiretin Botan bölgesinde uzun yıllar hükümdarlık yapmış Bedirhan hanedanlığının ile akrabalık ilişkilerinin olduğunun ipuçlarını vermektedir. Nezoyiler tarihsel kaynaklarda yer almaması, onlar başka büyük bir aşiretten ayrıldıktan sonra yaklaşık150- 200 yıl civarı yeni bir isimle bir aşirete dönüştüğü ile ilgili teoriler de mevcuttur.
Osmanlı metinlerinde sadece aşirete özel yapılacak bir araştırma onlarla ilgili net bilgileri ortaya koyacaktır. Maalesef, şimdiye kadar bölgede yaşayanların aşiret bağlarıyla ilgili objektif bir araştırma yapılmamıştır.
Nezoyi aşireti, yaşadıkları kentlerden Türkiye’nin batısına da epeyce göç vermiştir. Yoğunlukla Manisa, Dilovası ve İstanbul’a yoğun göç yaşanmıştır. Nezoyi aşiretinden çok sayıda tanınan insan çıkmıştır. Bunlardan ismi bilinenlerde biri de Ege Bölgesi’nde yaşayan Erciş nezoyilerinden olduğu bilinen gazeteci Çetin Yılmaz’dır.
