Kapatılan kömür madenlerini güneş enerjisi santrallarına dönüştürmenin 2030’a kadar dünya çapında 300 GW yenilenebilir enerji ekleyebileceğini ortaya koyan yeni bir çalışma, madencilikle kirlenen bu arazilerin böylesi bir amaçla kullanılmasının son derece verimli olacağına dikkat çekiyor…
Yeni yayımlanan bir rapora göre, yakın zamanda dünya genelinde kapatılan kömür madenlerinin güneş santrallarına dönüştürülmesi sayesinde, 2030 yılına kadar yaklaşık 300GW’lık ek bir yenilenebilir enerji kaynağı sağlanabilir ve böylece atıl kalmış çorak araziler verimli bir şekilde kullanılabilir hale gelebilir.
Dünya genelindeki fosil yakıt ve yenilenebilir enerji projelerini takip eden bir STK olan Global Energy Monitor’ın (GEM) gerçekleştirdiği analizde, 2020’den bu yana dünya genelinde kapatılan 312 açık kömür madeni ile 2030 yılına kadar kapanması muhtemel 134 maden tespit edildi. Bu madenlerin kapladığı toplam alan 5.820 kilometrekare olurken, alan neredeyse Filistin büyüklüğünde.
Özellikle kömür, linyit gibi yatay ya da hafif eğimli tabakalarda bulunan madenlerin çıkarılmasında kullanılan şerit madenciliği, arazileri üst toprağından arındırarak kirletilmiş ve verimsiz hale getirirken çorak alanlara dönüştürüyor. Ancak yeni çalışmaya göre, bu alanlar güneş panelleriyle doldurulup enerji santrallarına dönüştürülürse, söz konusu santrallar Almanya kadar büyük ve enerji tüketimi yüksek bir ülkeyi bile besleyebilecek kadar enerji üretilebilecek.
GEM’de enerji dönüşüm izleme projesi yöneticisi olan Cheng Cheng Wu, sonuçlar hakkında şunları söyledl:
“Kömürün mirası toprağa kazınmış olabilir, ancak bu miras geleceği tanımlamak zorunda değil. Kömür madenlerinden güneş enerjisine geçiş süreci başladı ve bu potansiyel, Avustralya, ABD, Endonezya ve Hindistan gibi büyük kömür üreticilerinde hayata geçirilmeye hazır. Madenleri güneş enerjisi üretimi için yeniden kullanmak, arazi rehabilitasyonu, yerel istihdam yaratımı ve temiz enerji kullanımını tek bir strateji içinde birleştirmek için nadir bir fırsat sunuyor. Doğru tercihlerle, sanayi çağını besleyen topraklar şimdi acilen ihtiyaç duyduğumuz iklim çözümlerine güç verebilir.”
Atıl Hale Gelen Arazi Kullanılmış Olacak
Geçmişte yüceltilen kömür, yüksek karbon salımı nedeniyle dünya genelinde yavaş yavaş terk ediliyor. Aynı zamanda, güneş enerjisi ise daha erişilebilir ve uygun maliyetli hale geliyor.
GEM’in verilerine göre 2024 yılında dünya genelinde 599 GW’lık güneş enerjisi kurulumu gerçekleştirildi. Ayrıca geliştirilmekte olan yaklaşık 2000 GW’lık güneş enerjisi projesi bulunuyor. Dünya genelindeki güneş enerjisi endüstrisinin birleşik sesi olarak faaliyet gösteren Küresel Güneş Konseyi’ne (Global Solar Council) göre de geçen yılın sonlarına doğru dünya genelinde kurulu toplam fotovoltaik kapasite 2 terawatt’ı (TW) aştı.
Ancak yeterli sayıda güneş paneli kurmak için gereken alan ihtiyacı, tarım ve doğa koruma lobileri başta olmak üzere çeşitli kesimlerin karşı çıktığı arazi kullanımı çatışmalarına yol açıyor. GEM ise terk edilmiş maden alanlarının bu tür çatışmalara kısmi bir çözüm olabileceğini belirtiyor. Ayrıca, bu alanların geliştirmeye uygun olduğunu, yakın zamanda terk edilen madenlerin %96’sının elektrik şebekesine 10 kilometreden daha az mesafede bulunduğunu vurguluyor.
Bu dönüşümün eski kömür topluluklarında yaşanan işsizlik krizlerini de hafifletebileceği düşünülüyor.
İşsiz Kalan İnsan Sayısından Daha Fazla İstihdam Yaratacak
GEM, kömürden güneşe geçiş yapılacak alanlarda imalat, toptan ticaret ve dağıtım ile profesyonel hizmetler sektörlerinde 259.700 kalıcı iş ve ayrıca 317.500 geçici ve inşaat işi olmak üzere toplamda yaklaşık 577.200 iş yaratılabileceğini tahmin ediyor. Üstelik bu sayının, kömür endüstrisinin 2035’e kadar kaybedeceği tahmin edilen işçi sayısından daha fazla.
GEM’de müdür yardımcısı olan Ryan Driskell Tate ise şirketlerin iflas edip işçileri kovduklarında ve ardında bir enkaz bıraktıklarında kömür topluluklarında yaşananları hatırlatarak, “Ancak, tükenmiş kömür sahaları temiz enerji geleceği için büyük bir potansiyel barındırıyor. Bu dönüşüm zaten başladı. Şimdi ihtiyacımız olan tek şey, kömür bölgelerinde yeni nesil güneş enerjisini kurmak için insanlara iş imkânı sağlayacak doğru teşvik karışımı” dedi.
