Celsus Kütüphanesi, zamanında 14.000 kadar esere ev sahipliği yapan günümüzde ise kalıntıları İzmir Selçuk’a bağlı Efes’te bulunan bir kütüphanedir. İlk çağ uygarlıklarından olan İyonya döneminde inşa edilen, kütüphane üç kat olarak inşa edilmiştir (bazı kaynaklarda iki katlı olarak inşa edildiği yazmaktadır).
Roma dönemi yapılarının en güzellerinden birisi olan yapı hem kütüphane, hem de mezar anıtı görevini üstlenmiştir. 106 yılında Efes valisi olan Celsius ölünce, oğlu kütüphaneyi babasının adına mezar anıtı olarak yaptırmıştır. Celsius’un lahdi kütüphanenin batı duvarı altındadır. Cephesi 1970-1980 yılları arasında restore edilmiştir. Kütüphanede kitap ruloları, duvarlardaki nişlerde saklanıyordu.
M.S.135 yıllarında asya konsülü julius aguila tarafından romalı mimar vitruoya’ya yaptırılmıştır. 60.5 x 16.72 m. ebatlarında dıştan iki katlı, içten 15 m. tek bir salondan oluşur, arka duvardaki bir kapıdan Celsus’un mezarına geçilir.
Celsus’un burada bulunan heykeli bugün İstanbul arkeoloji müzesinde bulunmaktadır. Roma mimari özelliklerini tümüyle yansıtan yapının ön cephesinin dekorasyonu, devrinin en güzel örnekleri arasında yer alır. Ön cephe kolonları arasında yer alan dört kadın heykeli ”akıl”, ”kader”, ”ilim” ve ”erdem” öğelerini sembolize eder , bu heykellerin orjinalleri bugün viyana müzesinde bulunmaktadır. Parşomen kitap ruloları kitaplıkta nemden etkilenmemesi için iki taraflı tuğladan örülmüş kapalı raflarda korunurdu. Bu kitaplık kendi döneminde dünyanın sayılı bilim adamını ve düşünürünü yetiştirmiştir.
