İzmir’in Çernobil’i Temizlensin Komisyonu, Gaziemir ilçesinde bulunan eski kurşun fabrikasının arazisinde gömülü olan radyoaktif atıklarla ilgili açıklama yaptı. Komisyon üyesi Helil İnay Kınay, “Geçtiğimiz günlerde basında, arazinin sahiplerinin bir şirketle anlaştıkları, yakın zamanda temizlik çalışmalarına başlanacağı haberleri yer aldı. Haberlere rağmen halen resmi bir açıklama yapılmadı” diyerek ilgili kurumlara temizlik çalışmalarının ayrıntılarını açıklamaları için çağrı yaptı.
İzmir’in Çernobil’i Temizlensin Komisyonu, Gaziemir ilçesinde bulunan eski kurşun fabrikasının arazisinde gömülü olan radyoaktif atıklarla ilgili açıklama yaptı. Komisyon üyesi Helil İnay Kınay, “Geçtiğimiz günlerde basında, arazinin sahiplerinin bir şirketle anlaştıkları, yakın zamanda temizlik çalışmalarına başlanacağı haberleri yer aldı. Haberlere rağmen halen resmi bir açıklama yapılmadı” diyerek ilgili kurumlara temizlik çalışmalarının ayrıntılarını açıklamaları için çağrı yaptı.
İzmir’in Çernobil’i Temizlensin Komisyonu, İzmir’in Gaziemir ilçesinde yıllar önce kapatılan kurşun fabrikasının yer aldığı arazide gömülü bulunan radyoaktif atıklara ilişkin bugün açıklama yaptı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2013 yılında 5 milyon 79 bin 900 TL ceza kesilen ve 2020 yılında cezanın onandığı kurşun fabrikasındaki gömülü radyoaktif atıklara yönelik yapılan açıklamaya mahalleli ve çevreciler destek verdi.
Komisyonu üyesi ve eski Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Başkanı Helil İnay Kınay, komisyon adına yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“İZMİRLİLERİN SAĞLIĞI İÇİN BÜYÜK RİSK OLUŞTURAN ATIKLARIN BERTARAFI İÇİN, ARADAN GEÇEN 5,5 YILLIK SÜRE İÇİNDE HİÇBİR FAALİYETE BAŞLANMADI”
3 Aralık 2012’de Radikal gazetesinde Serkan Ocak imzalı ‘İzmir’in Çernobil’i, İlk Nükleer Çöplük İzmir’de’ haberi ile Gaziemir Emrez Mahallesi’nde bulunan eski kurşun fabrikası bahçesinde gömülü olan radyoaktif atıklardan haberdar olduk.
1940’lı yıllardan itibaren yaklaşık 70 yıl Gaziemir’de faaliyet gösteren yasal, denetime tabi bir tesiste, ülkeye girişi yasal olmayan atıkların tesis bahçesinde yasal olmayan biçimde gömüldüğü ortaya çıktı. İlgili kurumlar yasal olmayan durumu 2007 yılında tespit etmesine rağmen gereğini yapmadı. Aralık 2012’ye kadar kamuoyundan gizlendi.
2013 yılında, 10 yıl önce, 5 milyon 79 bin 900 TL ile tarihin en büyük çevre cezası kesildi ve ceza 2020 yılında onandı. ‘Radyoaktivite Bulaşmış Atıkların Fiziksel Yöntemlerle Ayıklanması, Sahanın Temizlenmesi ve Elde Edilen Kurşunun Geri Kazanımı Projesi’ için hazırlanan ÇED raporuna, eksikleri olmasına rağmen 10 Ağustos 2017 tarihinde ‘ÇED olumlu’ kararı verildi. İzmirlilerin sağlığı için büyük risk oluşturan atıkların alandan uzaklaştırılması ve bertarafı için, aradan geçen 5,5 yıllık süre içinde hiçbir faaliyete başlanmadı.
“İZMİR-GAZİEMİR HÂLÂ ATIKLAR VE YARATTIĞI KİRLİLİK ETKİLERİ İLE YAŞAMAYA DEVAM EDİYOR”
3 Aralık 2012 tarihli Serkan Ocak imzalı haberden sonra İzmir’deki meslek odaları, çevre platformları, sivil toplum kuruluşları tarafından açıklamalar, tepkiler dile getirildi. Suç duyurusunda bulunuldu, davalar açıldı. Bilim insanları tarafından raporlar düzenlendi, atıkların ayrıştırılması ve temizlenmesi için projeler yapıldı. Çevresel etki değerlendirme raporları düzenlendi, izinler verildi ancak bugün, 2023 yılı itibari ile radyoaktif bulaşıklı, tehlikeli atıklar hâlâ bertaraf edilmedi. Atıklar toprağı, yer altı sularını, havayı kirletmeye devam ediyor; alanın çevresinde yaşayan yurttaşların, İzmirlilerin ve diğer canlıların sağlıklı yaşamlarını tehlikeye sokuyor.
Çevre sektöründe faaliyet gösteren, tehlikeli atık bertarafı amacı ile Çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından lisans verilen, tüm izin ve denetim süreçleri uygun görünen tesis bahçesinde gömülü atıklardan kamuoyunun gazete haberi ile bilgi sahibi olduğu 2012 yılından bugüne altı Çevre Bakanı görev yaptı; Bakanlık ve TAEK yapılanmaları, yöneticileri değişti. Belediye başkanları, valiler, kaymakamlar, kurum yöneticileri değişti. İzmir-Gaziemir, hâlâ atıklar ve yarattığı kirlilik etkileri ile yaşamaya devam ediyor. Gömülü radyoaktif atıklar, 16 yıldır kentin ortasında çevre ve halk sağlığını tehdit ediyor.
