İshal, günlük hayatı olumsuz etkileyen ve özellikle yaz aylarında artış gösteren yaygın bir sağlık sorunudur. Peki, ishal kaç günde geçer? Uzmanlar, 2-3 günden uzun süren ishal vakalarının ciddiye alınması gerektiği konusunda uyarıyor. Basit bir sindirim sorunu gibi görünen ishal, doğru yönetilmediğinde özellikle bebekler, yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar için hayati risk oluşturabiliyor. İşte ishale dair merak edilenler ve uzman görüşleri…
İshal Nedenleri ve Türleri Nelerdir?
İshalin ortaya çıkmasında birçok farklı faktör rol oynar. Genellikle “akut” ve “kronik” olarak ikiye ayrılan bu rahatsızlığın türü, altta yatan nedene işaret eder. Akut ishal, en yaygın görülen türdür ve genellikle 1-2 gün içinde kendiliğinden geçer. Gıda zehirlenmeleri, bakteriyel veya viral enfeksiyonlar (bağırsak gribi gibi), hatta aşırı stres bile akut ishale neden olabilir.
Kronik ishal ise çok daha dikkat gerektiren bir durumdur. Dört haftadan uzun süren ishal, kronik olarak kabul edilir ve altında Çölyak hastalığı, İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS), inflamatuar bağırsak hastalıkları veya kronik pankreatit gibi daha ciddi sağlık sorunları yatabilir.
İshal Tehlikeli Midir? İşte Kritik Belirtiler
İshal, vücudun aşırı su ve mineral kaybetmesine (dehidrasyon) yol açtığı için asla hafife alınmamalıdır. Özellikle aşağıdaki belirtilerden herhangi biri gözlemleniyorsa, vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir:
-
3 günden uzun süren ishal,
-
38.5°C’nin üzerinde ateş,
-
Dışkıda kan veya mukus (sümüksü yapı),
-
Şiddetli karın ağrısı veya kramplar,
-
Aşırı susuzluk, ağız kuruluğu, idrara çıkamama,
-
Baş dönmesi ve şiddetli halsizlik.
Bebeklerde ve küçük çocuklarda ise 6-8 saati geçen bez ıslatmama, gözyaşı olmadan ağlama, bıngıldakta çöküklük ve aşırı huzursuzluk acil müdahale gerektiren susuzluk belirtileridir.
İshal Tedavisi ve Evde Uygulanabilecek Yöntemler
Akut ishal vakalarının büyük çoğunluğu, evde uygulanacak basit yöntemlerle iyileştirilebilir. Tedavideki en önemli amaç, kaybedilen sıvı ve mineralleri yerine koymaktır.
-
Bol Sıvı Tüketimi: Su, açık çay, tuzlu ayran ve şekersiz elma kompostosu gibi sıvılar tüketilmelidir.
-
Probiyotikler: Yoğurt, kefir gibi probiyotik gıdalar, bağırsak florasının düzelmesine yardımcı olur.
-
Doğru Beslenme: Muz, haşlanmış patates, pirinç lapası ve yağsız makarna gibi bağırsakları yormayan besinler tercih edilmelidir.
-
Uzak Durulması Gerekenler: Yağlı, baharatlı gıdalar, kafein, şekerli ve asitli içecekler ile süt ürünleri (yoğurt hariç) ishal şikayetlerini artırabilir.
İshal İçin Hangi Doktora Gidilir?
2-3 günden uzun süren, yüksek ateş veya kanlı dışkı gibi belirtilerin eşlik ettiği ishal durumlarında, bir Dahiliye veya Gastroenteroloji uzmanına başvurulması önerilir. Bebek ve çocuklarda ise Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (Pediatri) bölümüne gidilmelidir. Doktorunuz, fiziksel muayenenin ardından gerekli görürse kan ve dışkı testi isteyerek tanıyı kesinleştirecek ve uygun tedaviyi başlatacaktır. Unutmayın, ishal basit bir sorun olabileceği gibi ciddi bir hastalığın habercisi de olabilir.
