Fahri Celalettin Göktulga, 1895 yılında İstanbul’da doğdu. Yüksek öğrenimini İstanbul Tıp Fakültesi’nde yaptı. Asıl mesleği psikiyatristliktir. Mesleki eğitim amacıyla bir buçuk yıl Paris’te kaldı. Yazmaya Servet-i Fünun dergisinde başladı. Önce Cumhuriyet, ardından Yeni İstanbul gazetelerinde haftalık fıkralar yazdı. II. Meşrutiyetle (1908) başlayıp tek partili siyasal yaşamın sonuna kadar süren bir geçiş döneminin öykücüsüdür.
Göktulga’nın, “geleneksel değerler”le Batı’dan gelen “yeni değerler” arasında bocalayan Osmanlı toplumunun yaşadığı değişimi, kadın-erkek ilişkileri çerçevesinde yansıttığı ve özellikle “insan psikolojisi” üzerine odaklandığı görülmektedir. Cumhuriyet Dönemi‘nin ilk kuşak öykücüleri arasındadır. Öykülerinde, insanın psikolojik çatışmalarını ve mizacını ortaya çıkarmaya çalışmıştır. Yazarın kurduğu öykü evreninin, psikiyatrist kimliğinden çok sanatçı kimliğiyle şekillendiği söylenebilir.
Toplumsal konular olarak en çok üzerinde durduğu, ahlakın bozulması, boş inanışlar, yoksulluk, Meşrutiyet Dönemi’nde halk-devlet ilişkileridir. Düşmana İpucu Veren Eşşekler, Kore’deki Çocuklarımız, Çanakkale’deki Keloğlan adlarını taşıyan üç öyküsü de konularını Kurtuluş Savaşı, Kore Savaşı ve Çanakkale Savaşı’ndaki kahramanlıklardan almıştır.
Psikolojik konulu öykülerinde de insanın değişik psikolojik durumlarını yansıtır. Konularını ayrıntılı bir biçimde ele alan Göktulga’nın okuyucuya vermek istediğini son sayfaya saklaması, öykülerine okunduğunda pay çıkarılacak öykü niteliği kazandırır.
Fahri Celalettin Göktulga’nın Eserleri:
Öykü:
- Talâk-ı Selase (1923),
- Kına Gecesi (1923),
- Çanakkale’deki Keloğlan (1939),
- Eldebir Mustafendi (1943),
- Avur-Zavur Kahvesi (1948),
- Salgın (1953),
- Rüzgâr (1955),
- Bütün Hikâyeler (Fahri Celal adıyla, tüm hikâyeleri, 1973),
- Kedinin Kerameti (Bütün Hikayeleri, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2017).
Araştırma:
- Kekemelik Bahsinde Yeni Görüş (1937).
