COP30, 10-21 Kasım tarihlerinde Brezilya’nın Belem kentinde düzenleniyor; Paris Anlaşması sonrası iklim eylemlerinin hızlandırılması, orman korunması ve fosil yakıtlardan uzaklaşma gündemin ön sırasında.
ÇEVRE EKOLOJİ — Dünyayı iklim değişikliğinin ağır etkilerinden korumaya dönük yıllık iklim müzakerelerinin 30’uncusu (COP30) 10-21 Kasım tarihlerinde Brezilya’nın Amazon bölgesindeki Belem kentinde yapılıyor. Yaklaşık 200 ülkenin katıldığı Taraflar Konferansı (COP) kapsamında atılacak kararlar küresel iklim eyleminin yönünü etkileyebilir. İşte COP30 hakkında arama motorlarında sık sorgulanan, bilmeniz gereken temel noktalar.
COP30’UN TEMELİ VE KAPSAMI
- COP, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) taraflarının en üst karar organı olarak çalışıyor.
- Ülkeler iklim hedeflerini, finansman mekanizmalarını ve uygulama yol haritalarını COP oturumlarında tartışıyor.
- “Ortak ama farklılaştırılmış sorumluluklar” ilkesi; zengin ülkelerin daha fazla yükümlülük üstlenmesini öngörüyor.
NEDEN BELEM VE NİÇİN BU YIL ÖNEMLİ
- COP30, Paris Anlaşması’nın 10. yılına denk geliyor; küresel sıcaklık artışını 1.5 °C ile sınırlama hedeflerinin teyit edilmesi bekleniyor.
- Zirvenin Amazon bölgesinde düzenlenmesi, orman korunması, biyolojik çeşitlilik ve yerli halkların katılımı gibi konulara ağırlık verilmesinin sembolik ve stratejik bir tercihi.
COP30’TA ÖNE ÇIKAN GÜNDEM BAŞLIKLARI
- Fosil yakıtlardan uzaklaşma taahhütlerinin uygulanması ve kömür, petrol, gaz sektörlerinde somut adımlar,
- Ormanların korunması ve tahribatın durdurulması, özellikle tropikal yağmur ormanlarının korunması,
- İklim finansmanı: gelişmekte olan ülkelere aktarılacak kaynaklar ve kayıp-zarar mekanizmaları,
- Yerli toplulukların ve savunmasız grupların karar süreçlerine dahil edilmesi.
KİMLER KATILIYOR VE HANGİ BLOKLAR ÖNDE
- Ulusal hükümet heyetleri, sivil toplum, iş dünyası ve finans sektörü COP’a katılıyor.
- Küçük Ada Devletleri İttifakı, G77+Çin, BASIC ve Afrika Grubu gibi bloklar müzakerelerde etkin.
- ABD, Çin, Brezilya ve AB gibi büyük aktörlerin liderliği ile küresel yönelim belirleniyor.
ZİRVENİN YÜRÜTÜLMESİ VE TAKVİMİ
- COP öncesi liderler zirvesi ve finans/yerel lider etkinlikleri düzenleniyor; COP ana oturumları iki hafta sürüyor.
- Müzakerelerin ilk haftası pozisyonların ortaya konduğu, ikinci haftada bakan düzeyinde pazarlıkların yapıldığı aşama olarak işliyor.
- Kapanışta uzlaşma sağlanamazsa oturumlar gece geç saatlere veya ek günlere uzayabiliyor.
COP30’UN SONUÇLARI NE ANLAMA GELEBİLİR?
- Yeni bağlayıcı kararlar veya güçlü deklarasyonlar küresel emisyon azaltım hızını ve finansman akışını etkileyebilir.
- Orman koruma ve fosil yakıt azaltımı konusundaki ilerleme, ticaret ve yatırımlar üzerinde dolaylı etki yaratır.
ZİRVEDEN ÖNCE ÖNEMLİ TOPLANTILAR
- Liderler zirvesi, finansör toplantıları ve yerel lider buluşmaları COP öncesinde düzenlenerek ivme yaratmayı amaçlıyor.
SEO İÇİN ÖNE ÇIKARILABİLECEK ANAHTAR KELİMELER
- COP30, Belem iklim zirvesi, Paris Anlaşması 1.5 derece, iklim finansmanı, Amazon ormanları korunması.
COP30, küresel iklim politikasının gidişatını somut adımlar ve taahhütlerle sınayacak bir platform; Belem’deki sonuçlar, önümüzdeki yıllarda emisyon, finansman ve orman koruma politikalarının hızını belirleyecek.
