Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İstanbul Milletvekili Ali Gökçek, konut fiyatları ve kiralarda yaşanan yüksek artışlara paralel olarak ortaya çıkan barınma krizinin sebepleri ve çözüm yollarıyla ilgili araştırma önergesi verdi. Gökçek, “Konut kiralarındaki fahiş artışlar, konut satış fiyatlarının gelir artışlarının çok üzerinde yükselmesi, sosyal konut üretiminin yetersizliği ve kamu arazilerinin rant odaklı kullanımı barınma hakkını fiilen erişilemez hâle getirmiştir. Bir an evvel barınma krizini çözümleyecek gerçekçi çözümleri hayata geçirmeliyiz” ifadelerini kullandı.
CHP Parti Meclisi (PM) Üyesi ve İstanbul Milletvekili Ali Gökçek, konut fiyatları ve kiralarda yaşanan yüksek artışlara paralel olarak ortaya çıkan barınma krizinin sebepleri ve çözüm yollarına ilişkin hazırladığı araştırma önergesini TBMM Başkanlığı’na sundu.
Türkiye’de son yıllarda yaşanan ekonomik kriz, yanlış kentleşme politikaları, plansız yapılaşma ve kamusal konut üretiminin bilinçli biçimde terk edilmesinin barınma krizini de beraberinde getirdiğini söyleyen Gökçek, “Konut kiralarındaki fahiş artışlar, konut satış fiyatlarının gelir artışlarının çok üzerinde yükselmesi, sosyal konut üretiminin yetersizliği ve kamu arazilerinin rant odaklı kullanımı barınma hakkını fiilen erişilemez hâle getirmiştir. Özellikle büyükşehirlerde kira bedelleri birkaç yıl içerisinde katlanarak artmış; ücret artışları bu artışların çok gerisinde kalmıştır. Asgari ücretle, emekli maaşıyla ya da öğrenci burslarıyla geçinmeye çalışan yurttaşlarımızın barınma giderleri, hane gelirlerinin büyük bölümünü hatta tamamını yutar hâle gelmiştir. TÜİK verileri dahi konut ve kira artışlarının enflasyonun üzerinde seyrettiğini ortaya koyarken; büyükşehirlerde asgari ücretle çalışan bir yurttaşın ortalama bir konuta erişmesi imkânsız hâle gelmiştir” ifadelerini kullandı.
“En düşük gelirli yüzde 20’nin içerisindeki vatandaşlarımız için bu oran yüzde 33.2’dir”
Öğrencilerin yurt bulamadığı için eğitim haklarından vazgeçtiğini, emeklilerin kiralarını ödeyemedikleri için yaşam alanlarını terk etmek zorunda kaldığını, gençlerin bağımsız bir yaşam kuramadığını belirten Gökçek, konut sahipliği oranının da her geçen gün azaldığına dikkat çekti. Gökçek, 2013’te yüzde 60.7 olan konut sahipliği oranının 2024’te yüzde 55.8’e kadar düştüğünü ifade ederek şunları kaydetti:
“Hanehalkı Tüketim Harcaması Araştırması verilerine göre de hanehalkı bütçesinden en fazla pay konut ve kira harcamalarına ayrılmıştır. Ülke genelinde hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek pay 2023 yılında yüzde 23.9 ile konut ve kira harcamaları iken bu oran 2024 yılında yüzde 26’ya çıkmıştır. En düşük gelirli yüzde 20’nin içerisindeki vatandaşlarımız için bu oran yüzde 33.2’dir. TÜİK’in Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistiklerine göre de ‘kurumsal olmayan’ nüfusun yüzde 31,3’ü sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri vb. problemler yaşarken yüzde 30,2’si konutunda izolasyondan dolayı ısınma sorunu yaşamaktadır.”
“Bir an evvel barınma krizini çözümleyecek gerçekçi çözümleri hayata geçirmeliyiz”
Vatandaşların insan onuruna yaraşır bir şekilde yaşamalarını sağlamak için devletin sağlaması gereken en temel haklar arasında konut hakkı bulunduğunu vurgulayan Gökçek, “Bugün gelinen noktada barınma bir hak olmaktan çıkarılıp bir rant aracına dönüştürülmüş, adeta lüks sınıfına yükseltilmiştir. Son günlerde basına ve sosyal medyaya yansıyan görüntüler de ülkemizin çok ciddi bir barınma krizi ile karşı karşıya olduğunu ortaya koymaktadır. Asgari ücretin çok altında bir emekli maaşı ile yaşamaya mecbur bırakılan emeklilerin lavabosu, banyosu bile olmayan sağlıksız, hijyenden uzak ucuz otel odalarında hayata tutunmaya çalıştığı, vatandaşların otobüs terminallerinde sağlıksız ve tehlikeli koşullarda günlerini geçirdiği bir gerçeğini yok sayamayız. Bir an evvel barınma krizini çözümleyecek gerçekçi çözümleri hayata geçirmeliyiz” değerlendirmesinde bulundu.
