Dünya yüzeyindeki buzulların durumuyla ilgili endişe verici yeni bir araştırma, iklim krizinin buzullar üzerindeki yıkıcı etkilerini gözler önüne serdi. Çalışmaya göre, gezegenimizdeki buzulların neredeyse %40’ı şimdiden iklim krizi nedeniyle erimeye mahkum durumda. Mevcut küresel ısınma artışı (2,7 derece) sürerse, bu kaybın %75’lere ulaşacağı öngörülüyor.
Milyonlarca İnsan ve Su Kaynakları Tehdit Altında
Bilimsel dergi Science’da yayımlanan bu yeni çalışma, buzulların bu büyük kaybının deniz seviyelerinin kritik düzeyde yükselmesine neden olacağını belirtiyor. Bu durum ise milyonlarca insanı tehlikeye atacak, kitlesel göçlere yol açacak ve gıda üretimi için suya ihtiyaç duyan milyarlarca insanı derinden etkileyecek potansiyel taşıyor.
Rapora göre, karbon emisyonlarının keskin bir şekilde azaltılması ve küresel ısınmanın uluslararası düzeyde kabul edilen 1,5 derece hedefinde sınırlandırılması, buzul kütlesinin yaklaşık yarısını kurtarabilecek tek umut olarak gösteriliyor. Ancak emisyonlar artmaya devam ettikçe bu hedefe ulaşmak giderek zorlaşıyor. Bilim insanları, sıcaklık artışının sadece 0,1 derecelik bir azalmasıyla bile 2,7 trilyon ton buzun kurtarılabileceğini vurguluyor.
Bölgesel Farklılıklar ve Dirençler
Araştırma, buzulların erimeye mahkum olma oranının dünya genelinde büyük farklılıklar gösterdiğini ortaya koyuyor. Örneğin, ABD’nin batısı ve Kanada’daki buzulların şimdiden %75’inin erimeye mahkum olduğu belirtilirken, yüksek ve soğuk Hindu Kush ve Karakurum dağlarındaki buzullar daha dirençli olsalar da küresel sıcaklıklar arttıkça önemli ölçüde küçülecekler. Mevcut küresel ısınma düzeyinde buzulların %40’ının erimeye mahkûm olduğu yönündeki ortalama tahmin, en kötü senaryoda %55’e kadar çıkabilecek.
Deniz Seviyesi Yükselmesi ve Toplumsal Etkiler
Buzullar şu anda deniz seviyesindeki yükselmenin yaklaşık dörtte birine katkı sağlıyor. Çalışma, hâlihazırda erimesi kesinleşmiş buzulların bile deniz seviyesinde 11 cm’lik bir artışa yol açacağını öngörüyor. Küresel ısınmanın 2,7 dereceye ulaşması durumunda ise sadece buzullar 23 cm deniz seviyesi yükselmesine neden olacak. Isınmanın 1,5 derece ile sınırlandırılması ise bu artışı 14 cm’ye düşürecek.
Deniz seviyesinin yükselmesinin yanı sıra, buzul kaybı buz gölü çöküşlerini artırarak deniz seviyesine daha yakın bölgelerdeki yerleşim yerlerini yıkıma uğratacak ve doğal ekosistemlerin kaybına yol açacak. Ayrıca, buzul turizmine bağımlı bölgeler de bu durumdan ciddi şekilde zarar görecek.
“Her 0.1 Derecelik Azalma Bile Önemli”
Çalışmanın ortak yazarlarından Belçika’daki Vrije Universiteit Brussel’dan Dr. Harry Zekollari, “Çalışmamız 0,1 derecelik sıcaklık artışının ne kadar önemli olduğunu acı bir şekilde ortaya koyuyor. Bugün aldığımız kararlar yüzyıllar boyunca yankılanacak ve ne kadar buzulun korunabileceğini belirleyecek” dedi.
Avusturya’daki Innsbruck Üniversitesi’nden Dr. Lilian Schuster ise buzulların iklim değişikliğinin iyi bir göstergesi olduğunu belirterek, “Küresel ısınmadaki her 0,1 derecelik azalmanın önemli olduğunu gösterdiği için, harekete geçmek için hâlâ çok geç olmadığını” ifade etti.
Birleşik Krallık’taki Northumbria Üniversitesi’nden Prof. Andrew Shepherd, bu çalışmanın, küresel ısınma bugün dursa bile buzul erimesinin yüzyıllar boyunca devam edeceğini gösterdiğini vurgulayarak, “Hayatlarımız boyunca dramatik değişimler yaşanacak. Eğer bugünkü gibi fosil yakıt yakmaya devam edersek, dağ manzaralarımız tanınmaz hale gelecek” uyarısında bulundu.
Bilim insanları, buzulların uzakta görünseler de kaybının herkesin hayatını etkileyeceğine dikkat çekerek, seragazı emisyonlarının azaltılması çağrısını yinelediler.
