Bilim insanları, Atlantik Okyanusu’ndaki önemli bir akıntı sistemi olan Gulf Stream’in (Körfez Akıntısı) çökme riskiyle karşı karşıya olduğunu açıkladı.
Çin Bilimler Akademisi Oşinografi Enstitüsü (IOCAS) ile Kaliforniya Üniversitesi ortak çalışması, Atlantik Meridyonel Devridaim Sirkülasyonu (AMOC) ile Gulf Stream’in zayıfladığına ve bunun çökme riski doğurduğuna ilişkin bulgularını yayımladı; çalışma Communications Earth & Environment dergisinde verildi. Araştırma, Grönland buz tabakasının erimesi sonucu Kuzey Atlantik’e karışan tatlı suyun akıntının yoğunluk dengesini bozduğunu kaydetti.
ORTA DERİNLİKTE ISINMA
Araştırma ekibi, AMOC’daki yavaşlamanın okyanus yüzeyinin yaklaşık 1.000–2.000 metre altındaki katmanda “belirgin bir sıcaklık parmak izi” oluşturduğunu tespit etti. Bu durum, akıntıdaki zayıflamanın on yıllardır sürdüğüne işaret ediyor.
Gözlemler 1960’lara dayandırıldı; ekibin analizine göre orta derinlikteki ısınma eğilimi 2000’lerin sonlarında hızlandı ve AMOC’un zayıflama sürecinin 20. yüzyıl sonlarında başladığını gösteriyor. Araştırmacılar, mevcut eğilimlerin sürmesi halinde AMOC’un yüzyıl sonundan önce önemli oranda zayıflayabileceğini veya tamamen durabileceğini öne sürdü.
OLASI ETKİLER VE SENARYOLAR
AMOC ve Gulf Stream, tropikal bölgelerden kuzey yarımküreye sıcak su taşıyarak Avrupa, Birleşik Krallık ve ABD doğu kıyısının iklimini etkiliyor. Bilimsel değerlendirmeler, sistemin çökmesinin deniz akıntıları, iklim düzenleri ve ekosistemler üzerinde geniş kapsamlı değişikliklere yol açabileceğini belirtiyor. Avrupa basınına yansıyan değerlendirmelerde, en uç senaryoda bölge ortalama sıcaklıklarının belirgin şekilde düşebileceği ve kışların Arktik Kanada’ya benzerleşebileceği ifade edildi.
