İklim değişikliğinin Avustralya’da oluşturduğu en büyük tehlikelerden biri olan aşırı sıcaklar, yalnızca fiziksel sağlığı değil, aynı zamanda ruh sağlığını da tehdit ediyor. Yeni bir araştırmaya göre yüksek sıcaklıklar, ülkede yaşam ve çalışma koşullarını zaten etkiliyor ve bu durum, önümüzdeki yıllarda ruhsal ve davranışl bozukluklarının (MBD) yükünü artırabilir.
Araştırmada davranış bozuklukları, anksiyete, depresyon, bipolar bozukluk, şizofreni, alkol ve madde bağımlılığı gibi çeşitli zihinsel sağlık sorunlarını kapsayan geniş bir yelpazeyi ifade ediyor.
Araştırmanın bulgularına göre, küresel ısınma 2100 yılına kadar sanayi öncesi seviyelere kıyasla 3°C’nin altında tutulursa, 2030’larda davranış bozuklukları yükü %11, 2050’lerde ise %27,5 oranında artabilir. Ancak mevcut gidişat devam eder ve küresel ısınma ciddi şekilde tırmanırsa, bu oran 2050’ye kadar %49’a kadar çıkabilir.
Çalışmanın kıdemli yazarı ve Adelaide Üniversitesi çevre sağlığı araştırmacısı Peng Bi, “İklim değişikliğinin ruh sağlığı üzerindeki zararlı etkileri dünya genelinde giderek daha fazla fark ediliyor ve önlem alınmazsa durum daha da kötüleşecek,” dedi. Bi, özellikle gençlerin bu süreçten erken yaşta etkilendiğine ve daha büyük risk altında olduğuna dikkat çekti.
2003-2018 yılları arasında Avustralya’nın tüm eyalet ve bölgelerinden elde edilen sağlık verileri analiz edilerek oluşturulan araştırmada, yüksek sıcaklık dönemlerinde davranış bozukluklarına bağlı hastane başvurularının ve acil servis ziyaretlerinin arttığı görüldü.
Araştırmacılar, yüksek sıcaklıkların ruh sağlığını nasıl etkilediğini henüz tam olarak açıklayamasa da, kan sıcaklığındaki değişimlerin merkezi sinir sistemine ulaşan oksijen miktarını etkileyebileceği düşünülüyor. Ayrıca yüksek sıcaklıklar uyku düzeni ve stres tepkileri üzerinde de etkili olabilir.
2008 yılında Adelaide’de yaşanan ve 15 gün süren sıcak hava dalgası sırasında, çocuklar arasında davranış bozukluklarına bağlı hastaneye yatışlar %64, 75 yaş üstü kişilerde ise %10 oranında arttı.
Bugün, 16-85 yaş aralığındaki Avustralyalıların yaklaşık %44’ü, yani 8,6 milyon kişi yaşamlarının bir döneminde MBD yaşıyor. Bu grubun yıllık sıcaklığa bağlı hastaneye yatış riski düşük olsa da, küresel ısınmanın etkisiyle bu riskin 2050’ye kadar %1,8’den %2,8’e çıkması bekleniyor.
Özellikle gençler, yaşlılara göre yüksek sıcaklıklara fizyolojik olarak daha dayanıklı oldukları için gerekli önlemleri daha az alıyor olabilirler. Üstelik bu yaş grubu, sıcak ortamlarda çalışmaya daha yatkın.
Araştırmanın baş yazarı halk sağlığı uzmanı Jingwen Liu ve ekibi, “Günümüz gençlerinde davranış bozukluklarının erken başlamasıyla birlikte iklim krizinin ek yükleri birleştiğinde, bu nesil için ruhsal dayanıklılığı artırmak şart” değerlendirmesinde bulundu.
Uzmanlar, küresel ısınmanın süreceği öngörüsüne dayanarak, yüksek sıcaklıkların ruh sağlığı üzerindeki etkilerini daha iyi anlamanın ve bu konuda sağlık çalışanlarını bilinçlendirmenin toplumun korunması açısından hayati olduğunu vurguluyor.
Araştırma, Nature Climate Change dergisinde yayımlandı.
