Pazartesi günü yayınlanan ve ‘ciddi’ iklim sonuçları konusunda uyarıda bulunan bir araştırmaya göre, Antarktika’daki buz tabakalarının erimesiyle dünyanın en güçlü okyanus akıntısını yavaşlatabilir.
Bilim insanları Avustralya’nın en güçlü süper bilgisayarlarından birini kullanarak eriyen buz tabakalarının küresel iklim modellerinde önemli bir rol oynayan Antarktika Sirkumpolar Akıntısını nasıl değiştirebileceğini modelledi.
Hakemli araştırma, fosil yakıt emisyonlarının önümüzdeki 25 yıl içinde artması halinde yüksek emisyon senaryosu olarak adlandırılan akıntının yaklaşık yüzde 20 oranında yavaşlayabileceğini ortaya koydu.
Melbourne Üniversitesi’nden bilim insanı Bishakhdatta Gayen, “Okyanus son derece karmaşık ve ince bir dengeye sahip. Eğer bu mevcut ‘motor’ bozulursa, belirli bölgelerde daha büyük aşırılıklarla birlikte daha fazla iklim değişkenliği ve okyanusun karbon yutağı olarak hareket etme kapasitesindeki azalma nedeniyle küresel ısınmanın hızlanması gibi ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir.” dedi.
Uydu gözlemleri Antarktika’nın giderek artan bir hızla buz kütlesi kaybettiğini gösteriyor.
Raporda, “2016 yılına kadar hafif bir artış gösteren deniz buzu miktarı, o tarihten bu yana hızla azaldı. 2023 yılında, deniz buzu miktarı uydu gözlemlerinin ortaya çıkışından bu yana en düşük değerine gerilemiştir.” denildi.
Antarktika’da deniz buzu kış için rekor düzeyde azaldı
Gayen, Antarktika Sirkumpolar Akıntısının Hint, Atlantik ve Pasifik Okyanusları boyunca muazzam su sütunlarını kaydıran bir tür ‘okyanus taşıma bandı’ olarak hareket ettiğini söyledi.
Modelleme, eriyen buz tabakalarının akıntıya ‘büyük miktarlarda tatlı su boşaltacağını’ ortaya koydu.
Bunun da okyanusun tuz içeriğini değiştirerek soğuk suyun yüzey ve derinlikler arasında dolaşımını zorlaştıracağı belirtildi.
Okyanuslar iklim düzenleyicileri ve karbon yutakları olarak hayati rol oynuyor.
Daha soğuk sular atmosferden daha fazla miktarda ısı emebilir.
Antarktika’nın etrafında saat yönünde akan akıntının gücü, istilacı türlerin kıtanın kıyılarına vurmasını engelleyen bir bariyer görevi de görüyor.
Araştırmacılar, akıntının yavaşlaması halinde yosun ve yumuşakçaların Antarktika’da daha kolay kolonileşebileceğini belirtiyor.
Küresel ısınma 1,5 santigrat derecelik bir eşikle sınırlandırılsa bile, Antarktika akıntısı yine de yavaşlayabilir.
İklim bilimci ve araştırmanın yazarlarından Taimoor Sohail, “2015 Paris Anlaşması, küresel ısınmayı sanayi öncesi seviyelerin 1,5 santigrat derece üzerinde sınırlamayı amaçlıyordu,” dedi.
“Birçok bilim insanı bu 1,5 derecelik hedefe çoktan ulaştığımız konusunda hemfikir ve Antarktika’daki buzların erimesi üzerindeki etkilerle birlikte daha da ısınması muhtemel.”
Avustralya, Hindistan ve Norveç’ten bilim insanlarının yer aldığı araştırma ekibi, bulgularının akımın hızlandığını gözlemleyen önceki çalışmalarla çeliştiğini kaydetti.
