Sosyal medya fenomeni Nihal Candan’ın 23 kiloya kadar düşerek hayatını kaybetmesi, tüm dikkatleri yeme bozukluklarının en ölümcülü kabul edilen anoreksiya nervoza hastalığına çevirdi. “Yemek yememe hastalığı” olarak bilinen bu ciddi psikiyatrik rahatsızlık, özellikle genç kadınları etkiliyor ve tedavi edilmediğinde ne yazık ki trajik sonuçlara yol açabiliyor.
Son günlerde kamuoyunu sarsan haber, eski sosyal medya fenomeni Nihal Candan’ın anoreksiya nervoza ile mücadelesini kaybetmesi oldu. Ailesi ve yakın çevresinden edinilen bilgilere göre, yeme bozukluğu nedeniyle 23 kiloya kadar düşen Candan, yoğun bakımda iki kez kalbi durduktan sonra, tüm müdahalelere rağmen 30 yaşında yaşama veda etti. Nihal Candan’ın yaşadığı bu trajik süreç, anoreksiya nervozanın ne denli ciddi ve ölümcül bir rahatsızlık olduğunu bir kez daha acı bir şekilde gözler önüne serdi.
Anoreksiya Nervoza Nedir?
Anoreksiya nervoza, kişinin kilo alma korkusuyla yemek yemeyi reddetmesi veya aşırı derecede kısıtlamasıyla karakterize olan kompleks bir psikiyatrik hastalıktır. Bu rahatsızlığa sahip kişiler, aşırı zayıf olmalarına rağmen kendilerini kilolu algılar ve bu bozuk beden imgesi, beslenme davranışlarını derinden etkiler.
Belirtileri Nelerdir?
Anoreksiya nervozanın başlıca belirtileri arasında aşırı kilo kaybı (vücut ağırlığının %15’inden fazlası), öğün atlama veya yemekten kaçınma, vücut ağırlığıyla takıntılı şekilde ilgilenme, aynada sürekli kendini inceleme ve kadınlarda adet kesilmesi bulunur. Ayrıca, soğuk hissetme, ciltte kuruluk, saç dökülmesi, sosyal hayattan uzaklaşma ve depresyon gibi fiziksel ve psikolojik belirtiler de gözlemlenir.
Nedenleri ve Risk Grupları
Anoreksiya nervozanın nedenleri çok faktörlüdür. Özgüven eksikliği, mükemmeliyetçilik gibi psikolojik baskılar, aile içi iletişim sorunları ve travmatik yaşam olayları hastalığın gelişiminde rol oynayabilir. Günümüzde ise özellikle medya ve sosyal medyanın dayattığı “ideal beden” algısı ile filtreler ve görünüş baskısı, hastalığın genç yaş gruplarında yaygınlaşmasına neden olmaktadır. Anoreksiya en sık 12-25 yaş arası genç kadınlarda görülse de, erkeklerde ve çocuklarda da vakalarda artış gözlemlenmektedir.
Anoreksiya Ölümcül müdür?
Evet, anoreksiya nervoza, psikiyatrik hastalıklar arasında en yüksek ölüm oranına sahip rahatsızlıklardan biridir. Uzun süreli ve yetersiz beslenme, kalp ritim bozuklukları, düşük tansiyon, organ yetmezlikleri ve ani kalp durması gibi ciddi ve yaşamı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir. Nihal Candan’ın ölümünde de, kalbinin ikinci kez durduğunda müdahalelere yanıt vermemesi bu durumun acı bir kanıtı olarak kayıtlara geçti.
Tedavi Süreci ve Önemi
Anoreksiya nervozanın tedavisi zorlu ve çok disiplinli bir yaklaşım gerektirir. Tedavi sürecinde psikolojik destek (bireysel terapi, aile terapisi), diyetisyen ve beslenme uzmanı eşliğinde kontrollü kilo alımı ve gerektiğinde psikiyatrik ilaç tedavisi uygulanır. Hastalığın şiddetine göre hastanede yatış ve hatta yoğun bakım ihtiyacı doğabilir. Erken müdahale ve güçlü bir aile desteği, tedavinin başarı şansını önemli ölçüde artırmaktadır.
Anoreksiya ve Bulimia Arasındaki Fark
Yeme bozuklukları içinde yer alan anoreksiya nervoza ve bulimia nervoza, farklı belirtilerle seyreder:
- Anoreksiya nervoza: Kişi, aşırı kilo kaybına rağmen kendini kilolu hisseder, kilo almaktan korkar ve yemek yemekten ciddi şekilde kaçınır. Genellikle aşırı zayıftır ve vücut ağırlığını minimum seviyede tutmaya çalışır.
- Bulimia nervoza: Kişi, aşırı yeme atakları yaşar ve ardından bu yediklerini telafi etmek için kusma, aşırı egzersiz, laksatif kullanımı gibi “temizleme” davranışlarına başvurur. Bulimia nervozada kilo genellikle normal veya hafifçe düşük olabilir.
Her iki hastalık da psikolojik temelli olup acil tedavi gerektirir. Nihal Candan’ın hayatını kaybetmesi, yeme bozukluklarının ciddiyetini ve toplumda bu konudaki farkındalığın artırılması gerektiğini bir kez daha ortaya koydu. Uzmanlar, ailelerin ve eğitim kurumlarının genç bireylerde beden algısı, özgüven ve sağlıklı yaşam bilinci konusunda daha duyarlı ve bilinçli adımlar atması gerektiğinin altını çiziyor.
