Akbelen’deki Zeytin Kıyımı Meclis Gündemine Taşındı

Türkiye İşçi Partisi (TİP) İstanbul Milletvekili Ahmet Şık, kamuoyunda “süper izin yasası” olarak da bilinen 7554 sayılı Kanunu’nun yürürlüğünün durdurulması ve iptali için devam eden hukuki süreçlere karşın Akbelen’deki zeytin ağaçlarının kıyımına ilişkin soru önergesi verdi: “Bu durum hukuk devleti ilkesini ve kamu yararı gerekçelerini tartışmalı hale getirmektedir.”

7554 sayılı Kanunu’nda doğrudan koordinatları verilen ve Muğla’nın Milas ilçesine bağlı İkizköy’deki Akbelen Ormanı’nda bulunan zeytinliklerin 15 Eylül 2025 sabah saatlerinde jandarma ve iş makineleriyle sökümüne başlanmıştı.

Zeytinlikleri savunmaya giden İkizköy Mahallesi Muhtarı Nejla Işık, Halil Şallı, Seçil Şallı ve Serpil Şallı gözaltına alınarak Milas Jandarma Komutanlığı’na götürülmüşlerdi. Gözaltına alınan dört köylü, “iş yeri konut dokunulmazlığını ihlal” ve “şirketi maddi zarara uğratma” suçlamalarıyla ifadelerini verdikten sonra serbest bırakılmıştı.

“Hukuki Süreçler Devam Etmektedir”

TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık, yasanın yürürlüğünün durdurulması ve iptali için Anayasa Mahkemesi (AYM) ile Danıştay süreçleri devam ederken İkizköy’deki zeytin ağaçlarının sökülmesini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıdı.

Zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılmasını da içeren 7554 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un kamuoyunun tepkisine rağmen yürürlüğe girdiğini vurgulayan Şık, “Bu kanuna dayanarak IC İçtaş-Limak ortaklığında kurulan YK Enerji, 15 Eylül 2025 tarihinde Milas’ta ağaç sökümüne başlamıştır. Halihazırda hukuki süreçler devam etmektedir” ifadelerini kullandı.

Şık, 4 Ağustos 2025’te yayımlanan “Maden Kanunu’nun Geçici 45. Maddesinin Uygulanmasına Dair Usul ve Esaslar” hakkında Danıştay 8. Dairesi’nde yürütmenin durdurulması talebiyle 77 zeytin üreticisinin iptal davası açtığını hatırlatarak şunları aktardı: “Ayrıca, 7554 sayılı Kanun’a karşı 17 Eylül’de de 260 milletvekilinin imzasıyla Anayasa Mahkemesi’ne iptal başvurusu yapılmıştır. Tüm bu hukuki süreçler devam ederken ağaç kesim ve söküm işlemleri sürmüş, demokratik haklarını kullanan yurttaşlara yönelik şiddet ve gözaltı olayları yaşanmıştır. Bu durum hukuk devleti ilkesini ve kamu yararı gerekçelerini tartışmalı hale getirmektedir.”

Şık, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti:

• Hukuki süreçler devam ederken gerçekleşen kesim ve söküm işlemlerinde nasıl bir kamusal yarar oluşmaktadır?
• Bakanlığınız, zeytinliklerin tarımsal, ekolojik ve kültürel faydalarını gözeterek, kömür madeni genişlemesiyle elde edilecek geçici enerji faydasının zeytinliklerin sağladığı kalıcı kamu yararına üstün tutulmasını hangi gerekçeyle meşru görmektedir?
• 7554 sayılı Kanuna ilişkin Danıştay’daki iptal davası sürerken yapılan söküm İşlemleri hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmakta mıdır?
• Bölge halkına ve yerel idarelere kesim yapılacağı önceden bildirilmiş midir? Bildirilmediyse gerekçesi nedir?
• Zeytin ağaçlarını taşıma işlemi için gerekli izinler verilmiş midir?
• Taşınması mümkün olmayan zeytin ağaçları için Maden Kanunu’nun Geçici 45. Maddesi gereği nerede ve ne kadarlık yeni zeytin sahası tesis edilmiştir?
• Ağaçların taşınacağı alanın mülkiyeti kime aittir?
• Söküm yapılan alanın koordinatları ve mülkiyet durumu nedir?
• Şu ana kadar kaç zeytin ağacı sökülmüştür?
• Sökülen ağaçlar nereye taşınmıştır, nasıl bir işlem uygulanmaktadır?
• Sökülen ağaçlara ilişkin bir işaretleme, kayıt veya dokümantasyon yapılmış mıdır?
• Şirketin söküm için görevlendirdiği heyete ilişkin sözleşme detayları, çalışanların ücretleri ve söküm öncesi/sonrası raporlar Bakanlığınıza ulaşmış mıdır?
• Zeytin ağaçlarının kesilmesi/sökülmesi nedeniyle kaybedilen tarımsal üretim, karbon yutak kapasitesi ve kültürel değerler için Bakanlığınızca bir kamu zararı hesaplaması yapılmış mıdır?
• 3573 Sayılı Zeytincilik Kanunu, Anayasa, ilgili mevzuatlar ile Türkiye’nin taraf olduğu Paris Anlaşması ve iklim politikaları dikkate alındığında zeytinliklerin madencilik için yok edilmesi hukuka aykırılık teşkil etmekte midir?
• Kömür madeni genişlemesi için zeytinlik dışında alternatif alanlar değerlendirilmiş midir? Değerlendirilmediyse gerekçesi nedir?
• Türkiye’nin toplam kömür üretim ve elektrik arz güvenliği dikkate alındığında, Milas’taki zeytinliklerin sökülmesi ülke enerji ihtiyacına ne kadar katkı sağlayacaktır?