Göreve geldiğinde Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini sadece 24 saatte bitireceğini belirten ABD Başkanı Donald Trump, son günlerde yaptığı açıklamalarda Putin’in ne yaptığını anlayamadığını ifade etti. Dahası Trump, Putin’e yönelik söylediği olumlu ifadelerden de geri adım attı hatta Rusya’ya yönelik yeni yaptırım sinyalleri verdi.
Türkiye ve AB Listede
ABD Senatosu da savaşı durdurmak için hızla ilerleyen ve iki partiden de etkileyici bir destek toplayan bir yasa tasarısını çıkartmak için çabalıyor. Pakette, Putin’i barışa zorlamak için yeni yaptırımlar içeriyor.
Güney Carolina’dan Cumhuriyetçi Lindsey Graham ve Connecticut’tan Demokrat Richard Blumenthal tarafından ortaklaşa desteklenen bu girişim sadece Rusya’ya yönelik değil, Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerini de yaptırım listesine dolaylı yoldan aslında içinde bulunduruyor.
Graham ve Blumenthal geçen hafta metnin 100 sandalyeli Senato’da 81 imza topladığını duyururken, “Yasamız Rusya’yı izole edecek. Bu zulümleri destekleyen diğer ülkelere sert gümrük vergileri uygulayarak onu bir ticaret adasına koyacak” dedi.
Rusya’dan Gaz Alana %500 Vergi
Yasa tasarısı aslında çok net; Graham ve Blumenthal tarafından hazırlanan metin, “Rusya Federasyonu menşeli petrol, uranyum, gaz, petrol ürünleri veya petrokimya ürünlerini bilerek satan, tedarik eden, transfer eden veya satın alan” herhangi bir ülkeye %500’den “az olmamak üzere” bir gümrük vergisi uygulanmasını öneriyor. Başka bir deyişle bu yasa, dünya üzerinde Rus enerjisini tüketen herhangi bir ülkeye %500 vergi uygulanmasını sağlıyor.
Analistler %500’lük gümrük vergilerinin uygulanmasının imkansız olmasa da lojistik açıdan zor olacağını düşünüyor. Ayrıca yaptırım listesinde Türkiye ve Hindistan gibi Amerika’nın stratejik ortaklarının yer alması da işleri karıştıran etmenlerden.
Türkiye-Rusya Arasındaki Enerji İlişkileri
Moskova halihazırda Türkiye’ye Karadeniz’den geçen MaviAkım ve TürkAkım boru hatlarıyla gaz sağlıyor. Rus gazını Avrupa’ya taşıyan hatlar ise Kuzey Akım 1, Kuzey Akım 2 ve Yamal-Avrupa ikinci planda yer alıyor.
TürkAkım projesi, Rusya’dan başlayıp Karadeniz üzerinden Türkiye’ye aktarılması planlanan gaz boru hattı projesi olarak biliniyor.
TürkAkım, her biri yıllık 15,75 milyar metreküp kapasiteye sahip iki hat. Boru hattı ile Türkiye’ye 40 milyar metreküp, Avrupa’ya ise 53 milyar metreküpten fazla gaz enerjisi sağlanıyor.
Öte yandan Rus yakıtının Avrupa’ya tedariki için Türkiye’de bir gaz merkezi kurulmasına yönelik çalışmalar hâlâ devam ediyor.
AB ne Diyor?
Euronews’in haberine göre Brüksel’de ABD Senatosu’nun tasarısı iki ucu keskin bir kılıç olarak görülüyor. Bir yandan, Başkan Donald Trump’ın şimdiye kadar yapmayı reddettiği Kremlin’e yönelik baskıları sıkılaştırmak için memnuniyet verici bir girişim olarak görülüyor.
Öte yandan, transatlantik kargaşayı şiddetlendirebilecek ve ihracata bağımlı sektörleri bir gecede harap edebilecek bir kumar.
Eğer uygulamaya konulursa, ikincil gümrük vergileri Komisyon ile Beyaz Saray arasında devam eden ticaret görüşmelerine bir el bombası atmış olacak. Tek seferlik muafiyet tamamen Trump’ın takdirine bırakılacak. Başkan kimi kurtaracağını ve kimi cezalandıracağını kendi seçebilecek.
