Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilmesiyle birlikte Anayasa Mahkemesi üyelerinin sayısı ve seçimine ilişkin önemli değişiklikler yapıldı. Peki, Anayasa Mahkemesi kaç üyeden oluşur? Anayasa Mahkemesi üyeleri nasıl seçilir? İşte yapılan değişiklilere ilişkin detaylı bilgiler.
Anayasa Mahkemesi’nin üye sayısı
Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) 17 olan üye sayısı, Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin kaldırılmasıyla birlikte 15’e düşürüldü.
Anayasa Mahkemesi üyelerinin seçimi
Cumhurbaşkanı: 12 üye (4 üyeyi resen seçer. 8 üyeyi ise Yargıtay (3), Danıştay (2) ve YÖK’ün (3) her boş üyelik için göstereceği 3 kat aday arasından seçer.
Türkiye Büyük Millet Meclisi: 3 üye (TBMM’ye üye seçerken her boş üyelik için 3 kat aday gösterecekler şunlardır: Sayıştay (2) ve baro başkanları (1).
AYM’nin 3 üyesi Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 12 üyesi ise Cumhurbaşkanı tarafından atanmaktadır.
TBMM tarafından iki üye Sayıştay Genel Kurulunun kendi başkan ve üyeleri içinden her boş üyelik için göstereceği üçer aday arasından; bir üye ise baro başkanlarının serbest avukatlar içinden göstereceği üçer aday arasından seçilir.
TBMM’de üye seçimleri, gizli oylama şeklinde yapılır. İlk turda üye tam sayısının üçte iki, ikinci turda ise üye tam sayısının salt çoğunluğu aranır. Salt çoğunluğun elde edilememesi halinde üçüncü tura geçilir. Üçüncü turda en çok oyu alan aday seçilmiş olur.
Cumhurbaşkanı tarafından; üç üye Yargıtay Genel Kurulunca her boş yer için gösterilecek üçer aday arasından, iki üye Danıştay Genel Kurulunca her boş yer için gösterilecek üçer aday arasından seçilir.
Cumhurbaşkanı; en az ikisi hukukçu olmak kaydıyla üç üyeyi de yükseköğretim kurumlarının hukuk, siyasal bilimler ve iktisat dallarında görev yapan öğretim üyeleri arasından Yükseköğretim Kurulunca her boş yer için gösterilecek üçer aday arasından seçer.
Cumhurbaşkanı tarafından dört üye ise üst kademe yöneticileri, birinci sınıf hakim ve savcılar, en beş yıl raportör olarak görev yapmış Anayasa Mahkemesi raportörleri ve serbest avukatlar arasından seçilmektedir.
Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresi
AYM üyelerinin görev süresi on iki yıldır ve iki defa seçilmeleri mümkün değildir. Altmış beş yaşını dolduran üyeler emekliye ayrılırlar.
Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri
Yeni sistemle birlikte yürürlüğe giren Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin Anayasaya uygunluğunu denetlemek, AYM’nin görevleri arasına girdi.
