6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen ve 11 ili etkileyen büyük felaketin ardından başlatılan hukuk mücadelesi 2025 yılında da devam etti. Adalet Bakanlığı verilerine göre binlerce kişi hakkında soruşturma yürütülürken, mahkemelerden çıkan kararlar ve sanıkların savunmaları kamuoyunda geniş yankı uyandırdı. Ailelerin “olası kast” taleplerine karşın davalar genellikle “bilinçli taksir” üzerinden yürütülürken, iyi hal indirimleri de tartışma konusu oldu.
Zerre-i miskal kadar pişmanlığım yoktur
Kahramanmaraş’ta 152 kişinin hayatını kaybettiği Palmiye Sitesi davasında tutuklu yargılanan müteahhit Ali Babaoğlu’nun savunması mahkeme salonunda tansiyonu yükseltti. Mesleğini şerefiyle yaptığını iddia eden Babaoğlu, zerre-i miskal kadar pişmanlığı olmadığını, o dönemin şartlarına göre en lüks binaları yaptığını savundu. Kendisini de afetzede olarak niteleyen Babaoğlu’na mahkeme 21 yıl 9 ay hapis cezası verdi.
Toki’ye ben bina yapıyorum savunması
Hatay’da 51 kişiye mezar olan Cemil Çapar Apartmanı davasında ise müteahhit Mehmet Özkan’ın savunması dikkat çekti. Devlete iş yaptığını ve TOKİ projelerinde yer aldığını belirten Özkan, malzemeden çalmadığını iddia etti. Beş yıl vergi rekortmeni olduğunu söyleyen Özkan, depremi kendisinin değil Allah’ın yaptığını savunarak suçlamaları reddetti. Mahkeme heyeti, Özkan ve diğer sorumlulara 17 yıl 6’şar ay hapis cezası verdi.
Rekor ceza ve hakaret soruşturması
Adana’da 96 kişinin yaşamını yitirdiği Alpargün Apartmanı davasında ise emsal niteliğinde bir karar çıktı. Yerel mahkeme, müteahhit Hasan Alpargün’e “olası kastla birden fazla kişinin ölümüne neden olma” suçundan 62 kez müebbet ve toplamda 865 yıl hapis cezası verdi. Duruşma sırasında tutukluluk kararına tepki göstererek mahkeme heyetine hakaret içeren ifadeler kullanan Alpargün hakkında ayrıca soruşturma başlatıldı.
Ebrar sitesi davalarında cezalar belli oldu
Depremin simgelerinden olan ve bin 480 kişinin hayatını kaybettiği Ebrar Sitesi’nin farklı bloklarına ilişkin davalarda da kararlar açıklandı. B Blok davasında kurucu Tevfik Tepebaşı ve Atilla Öz’e 18 yıl 8’er ay, H Blok davasında ise aynı isimlere 14 yıl 5’er ay hapis cezası verildi. Selam Apartmanı davasında ise statik proje sorumlularına 15 yılı aşkın hapis cezaları hükmedildi.
İlk kez kamu kurumlarına sorumluluk yüklendi
Deprem davalarında 2025 yılının en dikkat çekici gelişmelerinden biri Arıkan Sitesi davasında yaşandı. Bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan raporda, ilk kez AFAD ve diğer kamu kurumlarına doğrudan sorumluluk atfedildi. Raporda, AFAD İl Müdürlüğü’nün riskli alanı tespit etmesine rağmen gerekli bildirimleri yapmadığı, valilik ve yerel yönetimlerin de görevlerini yerine getirmediği belirtildi. Bu rapor, devam eden diğer davalar için de emsal teşkil edebilecek bir nitelik taşıyor.
Firari sanıklar ve sahte diploma detayları
Soruşturmalar kapsamında uzun süredir aranan bazı firari sanıklar da 2025 yılında yakalandı. Ezgi Apartmanı davasının sanıkları Sami Kervancıoğlu ve Mustafa Pekel, 703 gün sonra Ankara’da bir siyasetçinin akrabasına ait villada ele geçirildi. Öte yandan depremde hayatını kaybeden avukatların diplomalarını tahrif ederek kullanan bir “sahte diploma çetesi” de ortaya çıkarıldı.
Yargı paketine tepkiler sürüyor
Depremde yakınlarını kaybeden aileler ve hukukçular, TBMM gündemindeki 11. Yargı Paketi’ne yönelik tepkilerini sürdürüyor. Paketin 27. maddesinin deprem suçlularını kapsamaması gerektiğini savunan aileler, müteahhitlere ve sorumlulara af veya ceza indirimi yolunun açılmaması için eylemler düzenledi.
