Sivil toplumun yoğun baskısının bir göstergesi olarak, mekanizmanın kuruluş dili, enerji dönüşümünün dünyanın en savunmasız nüfusları ve ekosistemleri için adalet ve eşitlik odaklı olmasını taahhüt ediyor. Yanı sıra, hibe tabanlı adil geçiş finansmanını da destekliyor.
Brezilya’nın Belem kentinde 2 haftalık müzakerelerin ardından son bulan COP30’da ülkeler, yeşil ekonomiye geçişin çalışanlar adına adil olması, doğayı koruması ve sosyal adaleti teşvik etmesi amacıyla adil geçiş mekanizmasının kurulmasını kabul etti.
Ancak zirvede çıkan yangından iki gün sonra gelen nihai anlaşma, 80’den fazla ülkenin talebine rağmen, COP28’de kabul edilen “fosil yakıtlardan uzaklaşma” kararının nasıl hayat bulacağını ortaya koyacak bir yol haritası içermedi.
Anlaşma, işçileri koruma ve enerji geçişi de dahil olmak üzere adil geçiş girişimleri için uluslararası iş birliğini koordine etmeyi amaçlayan bir organ olan Belém Eylem Mekanizması’nı (Belém Action Mechanism-BAM) kurdu.
Sivil toplumun yoğun baskısının bir göstergesi olarak, mekanizmanın kuruluş dili, enerji dönüşümünün dünyanın en savunmasız nüfusları ve ekosistemleri için adalet ve eşitlik odaklı olacağını taahhüt ediyor. Yanı sıra, hibe tabanlı adil geçiş finansmanını da destekliyor.
Biyolojik Çeşitlilik Merkezi’nde enerji adaleti direktörü olan Jean Su, “Yerli ve işçi hakları ile biyolojik çeşitliliğin korunması konusunda şimdiye kadarki en güçlü COP diliyle BAM’in kurulması büyük bir kazanımdır” dedi.
Zirvenin ilk haftasında görüşmelerin en büyük müzakere bloğunu oluşturan G77 ve Çin, adil geçiş mekanizmasının kurulmasını talep etmişti. G77 olarak bilinen 134 gelişmekte olan ülkeden oluşan grup, Çin ile beraber, mekanizmanın teknik yardım içerebileceğini, uluslararası iş birliğini teşvik edebileceğini ve ülkelerin kömür, petrol ve gazdan daha temiz enerji sistemlerine geçişini adil bir şekilde hızlandırmasına yardımcı olmak amacıyla yeni ortaklıklar yaratabileceğini vurgulamıştı.
