Kısa Dalga – Greenpeace Türkiye, Kahramanmaraş’ın Afşin ve Elbistan ilçelerinde yeşil adil dönüşüm imkanlarını inceleyen “Afşin ve Elbistan için Kömürsüz Gelecek- Kahramanmaraş Afşin-Elbistan İlçeleri Sosyo-Ekonomik Yapı ve Yeşil Adil Dönüşüm İmkanları” başlıklı raporunu yayımladı.
6 Şubat 2023 depremlerinin merkez üssü olan bölgede yıllardır çevreyi ve halk sağlığını olumsuz etkileyen termik santrallere iki yeni ünite eklenmek isteniyor.
Ancak Greenpeace’in raporuna göre, kömür sektörü yerine bitkisel üretim ve tarıma dayalı sanayi, yenilenebilir enerji kaynakları, arıcılık gibi alanlarda yapılacak yatırımlar sayesinde adil bir dönüşüm mümkün.
Ne yapılmalı?
Yeşil adil dönüşüm için yapılması gerekenler de raporda şu şekilde sıralanıyor:
- Mevcut i̇şgücünün i̇stihdam edilebilirliğinin desteklenmesi
- Eğitim olanaklarının i̇htiyaca uygun şekilde güçlendirilmesi
- Hava ve çevre kirliliğini önleme ve rehabilitasyon çalışmaları yapılması
- Şehirlerarası ulaşım altyapısının tamamlanması
- Sosyal yaşamın canlandırılması
- Sosyal hizmet faaliyetlerinin güçlendirilmesi
Raporda, yeşil adil dönüşümde rol oynayabilecek kamu kurumları, özel sektör, yerel yönetimler ve meslek örgütlerinden oluşan aktörler de haritalandırılıyor.
Bakanlığa çağrı
Greenpeace Türkiye İklim ve Enerji Kampanya Sorumlusu Emel Türker Alpay, kömürden adil çıkışın çevresel sürdürülebilirlik ile sosyal ve ekonomik adaleti birleştiren kapsayıcı bir yeşil adil dönüşüm modelini gerektirdiğini söylüyor:
“Bölgede kömür sektöründe altı bine yakın kişi istihdam ediliyor. Mevcut termik santral ve kömür sahalarında yapılacak olan güneş enerjisi yatırımları doğrudan ve dolaylı olarak farklı iş kollarında altı binin üzerinde istihdam yaratabilir. Termik santraller mevcut geçim kaynaklarını da doğrudan etkiliyor. Bölgenin ilk sıradaki geçim kaynağı olan tarım, termik santrallerin yarattığı kirlilikten etkileniyor.
“Afşin ve Elbistan ilçelerinde termik santrallere yapılması planlanan iki yeni ünite için yer yok ancak adil bir dönüşüm mümkün. Bunun için Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ek ünitelere dair projenin ÇED olumlu raporunu derhal iptal etmeli. Yeşil adil dönüşüm için tüm aktörler birlikte kararlı adımları hemen atmalı.”
Afşin Elbistan Termik Santrali: 17 bin 500 erken ölüme neden oldu
Maraşlılardan Bakanlığa: Yeni santrale onay vermeyin