Yoğun araç kullanımının olduğu Irak Federal Kürdistan’ın başkenti Erbil’de, petrol rafinerileri ve elektrik üretiminde kullanılan jeneratörler hava kirliliğinin başlıca sebepleri arasında gösteriliyor.
Uzmanlar, hava kirliliği açısından Orta Doğu’nun “en kirli kentleri” arasında gösterdikleri Erbil’deki gidişatın önüne geçmek için bir dizi önlemler alınması gerektiğine işaret ediyor.
Enerji Uzmanı Öğretim Üyesi Rebin Semed, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Irak ve Irak Federal Kürdistan Bölgesi’nin her şehirde en az bin elektrik jeneratörü bulunduğunu belirterek, iyi yakıt kullanılsa da hava ve çevre kirliliğinin engellenemediğini kaydetti.
Erbil’de otomobil sayısının fazla olmasının hava kalitesinin düşmesine neden olduğuna dikkati çeken Semed, Erbil, Süleymaniye ve Duhok şehirlerinde petrol rafinerilerinin diğer Irak şehirlerine oranla daha fazla olduğunu söyledi.
Semed, “Irak şehirlerinde toplamda 16 rafineri var ancak Erbil, Süleymaniye, Duhok’ta 250 rafineri var. Bunların 150’si Erbil’de. Mart 2024 Uluslararası Hava Kalitesi raporuna göre, Erbil hava kirliliği noktasında Orta Doğu’nun en kirli kenti olarak 11. sırada yer alıyor. Irak genelinde de Bağdat’tan sonra geliyor” ifadelerini kullandı.
Çevre kirliliği insan yaşamını olumsuz etkiliyor
Yenilenebilir Enerji Uzmanı ve Erbil Politeknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Diler Abdullah Ahmed de özellikle Erbil’de var olan hava kirliliğine dönük bir çalışma yapılmazsa, bu durumun ilerde daha tehlikeli sonuçlar doğuracağına dikkati çekti.
Irak Kürdistan Bölgesi’nde hava kirliliğine neden olan sebeplerin başında yakıt kullanımı, araba artışı ve jeneratörlerin geldiğini belirten Ahmed, “Birçoğunda temiz hava ve yakıt filtresi kullanılmıyor. Bu da hem suyun hem de havanın kirlenmesini de beraberinde getiriyor. Doğrudan insan yaşamını etkiliyor ve hastalıklara neden olup yeni hastalıkların türemesini ortaya çıkarabilir.” diye konuştu.
Ahmed, çevrenin korunması ve kirliliğe karşı alınması gereken tedbirlerde öncelikle hükümete iş düştüğünü vurgulayarak, sert tedbirlerin alınması ve bu alanda ekonomik desteğin sunulması gerektiğinin altını çizdi.
‘Petrol rafinerilerinin şehirden uzak olması gerekiyor’
Filtre kullanan ve kurallara uyan tüm petrol rafinerileri dışındakilerin hava ve çevre kirliliğinde rolünün yüksek olduğu yorumunda bulunan Ahmed, “Bazı petrol rafinerileri yaşam alanlarına yakın. Bunların saldığı duman ve bunlardan kaynaklı atıklar yaşam alanlarını tehlikeye sokuyor. Bunların şehirden uzak olması gerekiyor. Bu sorunun çözülmesi için yenilenebilir enerjinin kullanılması çok daha iyi olacak.” ifadelerini kullandı.
Irak Federal Kürdistan Bölgesi’nin Çevre Koruma Komisyonu Sözcüsü Dr. Sanan Abdullah da fabrikalar, rafineriler, araç ve nüfus artışının bölgede çevreyi olumsuz etkilediğini belirterek, “Şu ana kadar çevrenin korunması ve iyileştirilmesi için 15 kadar yönetmelik çıkarıldı. Hükümet bu meseleye hassas yaklaşmayan ve uymayan şirketlere karşı yasal süreç başlattı.” dedi. (AA)
