Boreal Ormanlar – Kuzey Ormanlarının Önemi ve Özellikleri

19090_boreal_ormanlar_igne_yaprakli_agaclar_agirliklidir.jpg

Boreal ormanları ya da Kuzey ormanları, dünya üzerindeki en büyük karasal biyomlardan biridir. Boreal ormanları genellikle soğuk iklim ve kısa büyüme mevsimi olan yüksek enlemlerde ve rakımlarda bulunur. Bu ormanlar hala insan müdahalesi olmadan kalmış ve değiştirilmemiş alanları içerir. Turbalıklar ve bataklıklar, hayatta kalmak için özel adaptasyonlara sahip bitki türlerini barındırır. Kuzey enlemlerinin gizemli ormanları ve tehlikeli bataklıkları yüzyıllardır hikaye anlatıcılarına ilham vermiştir. Büyük memeliler, geyik, ayı ve kurt gibi, bu ormanlarda yaygın olarak bulunur ve birçok insan bu turbalıklara ve bataklıklara kapılır. Ormanın kendisi genellikle karanlık ve gizemli bir atmosfere sahiptir, çünkü kalın köknar ve ladin ağaçları güneş ışığını engeller ve gezinmeyi zorlaştırır.

Boreal ormanları, Yunan mitolojisinde mor kanatlı Kuzey rüzgarı tanrısı Boreas’tan adını almıştır. Bu ormanlar, yaygın olarak “tayga” olarak bilinen Rusça bir kelime olan “iğne yapraklı ormanlar” olarak da anılır. Tayga terimi genellikle daha çorak kuzey bölgelerini ifade etmek için kullanılırken, boreal terimi daha ılıman güney bölgeleri için kullanılır.

Bu ormanlar sadece Dünya’nın kuzey yarım küresinde, özellikle 50 derece ve 60 derece kuzey enlemleri arasında, 1,5 milyar dönümlük bir alana yayılmıştır. Kısa, serin yazlar ve uzun, soğuk kışlarla karakterizedirler. Boreal ormanlar, ılıman yaprak döken ormanlarla tundra arasında bir kuşak oluşturur. Bu bölgelerde yaprak döken ağaçlar için büyüme mevsimi kısadır, bu nedenle iğne yapraklı ağaçlar burada hakimdir. Boreal ormanların güneyinde ise ılıman yaprak döken ormanlar bulunur.

Bu orman ekosistemi, çeşitli ülkeleri kapsayan boreal ekozon olarak adlandırılır. Kanada, Norveç, Çin, Finlandiya, Rusya, İsveç, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri’nin içinde yer aldığı bu ekozon, karbon tutumu, su arıtma ve iklim düzenlemesinde önemli bir rol oynar. Çevresel orman kuşağı olarak bilinen bu bölgeler, küresel orman alanının yaklaşık %30’unu temsil eder ve diğer biyomlardan daha fazla yüzey tatlı suyu içerir.

Boreal ormanların iklimi, yazları kısa ve kışları soğuk olan bir iklimi yansıtır. Yaz sıcaklıkları genellikle 10 santigrat derece civarında kalırken, kışlar 6 aydan fazla sürebilir ve sıcaklıklar genellikle -20 santigrat derece civarında olur. Yağışlar düşük olduğu için topraklarda derin ve eski turbalıklar, bataklıklar, göller ve nehirler bulunur.

Toprak yapısı, spodosol olarak adlandırılan besin açısından fakir topraklara işaret eder. Bu topraklar, suyun hızla sızmasına ve besin maddelerinin sürüklenmesine neden olan kumlu üst katmana sahiptir. Boreal ormanlardaki bitkiler, bu zorlu koşullara uyum sağlamak için özel adaptasyonlar geliştirmişlerdir. İğne yapraklı ağaçlar, özellikle kışın donmalarını önlemeye yardımcı olan reçine ve yağ gibi kimyasallar üretir.

Boreal ormanlarda bulunan iki ana tür, karanlık ve aydınlık boreal ormanlardır. Karanlık ormanlar genellikle güney bölgelerinde, toprak koşullarının daha uygun olduğu yerlerde bulunurken, aydınlık ormanlar daha fakir topraklara sahip bölgelerde yaygındır.

Boreal ormanlarda yaşayan canlı türleri arasında iğne yapraklı ağaçlar, çalılar, yosunlar ve likenler bulunur. Memeliler arasında ayılar, kurtlar, bizonlar, wolverin ve ren geyiği yer alır. Bu ormanlar aynı zamanda çeşitli kuş türlerine de ev sahipliği yapar.

Boreal ormanları, Dünya’nın jeolojik tarihinde görece yeni bir biyom olarak ortaya çıkmıştır. Ancak bu ormanlar, iklim ve çevresel koşullara uyum sağlamış birçok canlı türüne ev sahipliği yapmaktadır.

Exit mobile version